Güneşle aranız nasıl?

Dermatoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nazmi Geyik, güneşten kontrollü ve bilinçli faydalanmanın cilt sağlığını korumada çok etkili olduğunu belirterek, güneşten korunmayla ilgili önemli bilgiler paylaştı.

Açık tenli, sarışın ve kızıl saçlı kişiler, çilleri olanlar ve cilt kanseri öyküsü bulunanlar UV ışınlarına karşı daha hassas olduklarını, aşırı güneş maruziyetinin cilt yaşlanması, lekelenme ve uzun vadede cilt kanseri riskini artırdığını vurguladı.

UV ışınlarının cilt üzerindeki etkilerine değinen Dr. Geyik, güneşin dünyaya enerji gönderen güçlü bir kaynak olduğunu, güneş ışığının yaklaşık %5’inin UV ışınlarından oluştuğunu ve bunların görünmez olmasına rağmen cilt üzerinde önemli etkiler yarattığını açıkladı. Görünür ışığın aksine, UV ışınlarının bazı türleri atmosferdeki ozon tabakası tarafından süzülür ve en zararlı olan UVC ışınları yeryüzüne ulaşmaz.

Uzun süreli güneş ışınlarına maruz kalmanın bağışıklık sistemini baskıladığını ve bu durumun bazı cilt hastalıklarında faydalı olabilmesine rağmen, uzun süreli ve yoğun maruziyetin cilt kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtti. Güneşi tamamen zararlı ya da faydalı olarak sınıflandırmanın doğru olmadığını, önemli olanın ne zaman, ne kadar ve nasıl güneşe maruz kaldığımız olduğunu vurguladı.

UV ışınlarının UVA, UVB ve UVC olmak üzere üç türe ayrıldığını, UVA’nın cilde daha derinlemesine nüfuz ederek uzun vadede cilt yaşlanması, lekelenme ve DNA hasarına yol açtığını söyledi. UVB’nin güneş yanıklarına neden olan ışın türü olduğunu, ancak aynı zamanda D vitamini üretiminde rol oynadığını, UVC’nin ise ozon tabakası tarafından engellendiğini belirtti.

D vitamini karşılamak için saatlerce güneşte kalmanın gerekli olmadığını belirten Dr. Geyik, açık tenli bireylerin, güneş koruyucu kullanmadan, sabah erken saatlerde veya akşamüstü geç saatlerde yaklaşık 10-15 dakika güneşlenmenin yeterli olduğunu, bu sürenin D vitamini sentezi için çoğu zaman yeterli olduğunu açıkladı.

Güneş ışığına maruz kalındığında ciltte güneş yanığı ve bronzlaşma gibi değişikliklerin meydana geldiğini, güneş yanığının UVB ışınlarının etkisiyle, bronzlaşmanın ise UVA ve UVB ışınlarına bağlı olarak iki şekilde geliştiğini anlattı.

Güneşin zararlı etkilerinden korunmada daha çok dikkat etmesi gereken grupları ise şöyle sıraladı: açık tenli bireyler, sarışın ve kızıl saçlılar, çilleri olanlar ve cilt kanseri öyküsü olanlar; 6 aydan küçük bebekler; yaşlılar, bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler, kanser tedavisi gören hastalar ve otoimmün hastalığı olanlar; ayrıca güneş altında uzun saatler çalışan tarım işçileri, inşaat çalışanları, balıkçılar ve dış mekan sporcuları gibi meslek grupları. Bu kişiler için düzenli ve etkili güneş koruması hayati önem taşımaktadır.