Silikon Vadisi’nin karanlık yüzü: Yapay zeka yargı önünde! Neden büyük sitelerin kopyaları üretiliyor?

Silikon Vadisi’nin karanlık yüzü: Yapay zeka yargı önünde! Neden büyük sitelerin kopyaları üretiliyor?
Yayınlama: 07.12.2025 08:56
A+
A-

United Airlines avukatları, bu yaz şirketin web sitesinin neredeyse kusursuz bir kopyasının oluşturulduğunu fark edince derhal harekete geçti ve meseleyi yargıya taşıdı.Söz konusu dijital klonda uçuş, otel ve araç kiralama rezervasyonları için aynı düğmeler ve menüler mevcuttu.Kullanıcılar uçuş millerini takip etmek veindirimfırsatlarına göz atmak için aynı mavi ikonlara tıklayabiliyordu.Hatta sitede şirketin adı ve logosu dahi kullanılmaktaydı.Bunun üzerine avukatlar, sitenin telif haklarını ihlal ettiği iddiasıyla resmi bir kaldırma talebinde bulundu.

Bahse konu replika siteyi oluşturan Div Garg, sitenin adını hemen “Fly Unified” olarak değiştirdi ve United logosunu kaldırdı. Telif haklarını ihlal etmek istemiyordu.Kendisi ve şirketi aslında United.com klonunu YZ için bir eğitim alanı olarak kurmuştu.Garg’ın şirketi AGI, birkaç aydır popüler siteleri yeniden tasarlayarakyapay zekâsistemlerinin internette gezinmeyi ve uçak bileti rezervasyonu gibi birtakım görevleri kendi başlarına tamamlamayı öğrenmesini sağlayanSilikon Vadisimerkezli bir dizi şirketten biri. Mantık basit: Bir yapay zekâ sistemi örnekteki gibi United.com’un bir klonunu kullanmayı öğrenirse, gerçek siteyi de kullanabilir.

HEDEF: YAPAY ZEKAYI TAM BİR ASİSTANA DÖNÜŞTÜRMEK
Bu yeni klon siteler aslında teknoloji sektörünün günümüz sohbet robotlarını, tam donanımlı yapay zekâ asistanlara, müşteri temsilcilerine dönüştürme çabasının bir parçası.Söz konusu siteleri oluşturanlar, yapay zekâyı seyahat rezervasyonu yapacak, toplantı planlayacak, grafikler oluşturacak ve diğer tüm bilgi işlem görevlerini tamamlayacak temsilcilere dönüştürmeyi hedefliyor.Birçok şirket gelecek yıllarda yapay zekâ temsilcilerinin giderek daha komplike bir hale geleceğine ve bazı beyaz yakalı çalışanların yerini alabileceğine inanıyor.
Popüler web sitelerini ve diğer yazılım uygulamalarını klonlayan şirketlerden Plato adlı start-up’ın kurucusu Robert Farlow,“İnsanların yaptığı işlerin tamamını kapsayan eğitim ortamları oluşturmak istiyoruz”dedi. Silikon Vadisi girişim sermayesinin körüklediği bu yeni trend, teknoloji sektörünün yapay zekâyı geliştirmek için gereken muazzam miktardaki dijital veriyi elde etme yolunda ne kadar ileri gidebileceğini de gözler önüne serdi.
Silikon Vadisinin karanlık yüzü: Yapay zeka yargı önünde Neden büyük sitelerin kopyaları üretiliyor
En başta Silikon Vadisi, internetin dört bir yanından metin, ses ve görüntü topladı.Birçok site bu çabaları engelleme yoluna gittiğinde ise şirketler başkalarının verilerine erişmenin yeni yollarını buldu.Şimdi de sıfırdan yeni veri üretmenin bir yolu olarak web sitelerini klonluyorlar.

Son aylarda Garg ve şirketi; Menlo Ventures ve diğer yatırımcılardan aldığı 10 milyon dolarlık fonla, Amazon, Airbnb ve Gmail gibi dev site ve hizmetleri kopyaladı. Omnizon, Staynb ve Go Mail gibi isimlere sahip bu kopyalar, yapay zekâ sistemlerinin deneme yanılma yoluyla beceri öğrenmesini sağladı. Bu tekniğe araştırmacılar “takviyeli öğrenme” adını veriyor. İnsanların web sitelerini nasıl kullandığını gösteren verilerden öğrenmek yerine, kendi ürettikleri muazzam miktarda veriden öğreniyorlar.
Bununla birlikte Silikon Vadisi araştırmacıları, yapay zekâ sistemlerini aslında gerçek web sitelerinde eğitme seçeneğine de sahip. Ancak çoğu durumda bu mümkün olmuyor.Amazon ve Airbnb gibi siteler, özellikle de botlar aynı görevleri tekrar tekrar yaptığında, çevrimiçi botları genellikle engelliyor.Bu, aynı görevi tekrarlayan botlar, takviyeli öğrenmenin temelini oluşturan bir süreç. Garg söz konusu zorluğu açıklarken,“Eğitim yaparken, aynı anda binlerce yapay zekâ sistemini çalıştırmak istersiniz; böylece bu binlerce aracı yani bot, web sitesini keşfedebilir, farklı sayfaları ziyaret edebilir ve sitenin tüm işlevlerini kullanabilir. Bunu gerçek bir web sitesinde yaparsanız, engellenirsiniz”ifadelerini kullandı.
Silikon Vadisinin karanlık yüzü: Yapay zeka yargı önünde Neden büyük sitelerin kopyaları üretiliyor
TÜM İNGİLİZCE METİNLER TÜKENİNCE…
Günümüzün yapay zekâ sistemleri, bilim insanlarının “sinir ağları” olarak adlandırdığı, metin, resim ve seslerdeki kalıpları belirleyebilen matematiksel sistemler tarafından yönlendiriliyor. Ancak yaklaşık dokuz ay önce, OpenAI gibi şirketler internetteki neredeyse tüm İngilizce metinleri tüketmişti.Bu yüzden geliştiricler takviyeli öğrenmeye daha fazla başvurmak durumunda.Haftalar veya aylar sürebilen bu süreç, matematik ve bilgisayar programlama gibi alanlarda başladı. Örneğin, yapay zekâ sistemleri binlerce matematik problemini çözerek hangi eylemlerin doğru cevaba, hangilerinin ise yanlış cevaba yol açtığını öğreniyor.
OpenAI, Google,Amazonve Anthropic gibi şirketler de bu teknikle yapay zekâ sistemlerini geliştirmekte.Yola önce web sitelerini kullanan gerçek kişilerin işlem kayıtlarını kullanarak çıktılar.Bu sayede bir kullanıcınınyemeksipariş ederken veya Excel’e veri girerken faresini ve klavyesini nasıl kullandığını analiz eden yapay zekâ, siteleri kendi başlarına kullanmayı öğrendi.
Bu işin daha hızlı ilerlemesi için yapay zekâ şirketleri, AGI ve Plato gibi az bilinen start-up’lara, botların aşırı miktarda deneme yanılma yoluyla eğitilebileceği klon web siteler inşa etmeleri için ödeme yapıyor.Yapay zekâ eğitimi için klon siteler oluşturan Matrices adlı start-up’ın başındaki John Qian, yapay zekânın bir görevi tamamlarken tüm olası yolları denemesini özellikle hedeflediklerinin altını çizdi.
Uzmanlar aslında bu çalışmaların büyük bir çoğunluğunun perde arkasında gerçekleştiğini dile getiriyor. Lakin bazı durumlarda, yeni kurulan şirketler, OpenAI, Google ve Amazon gibi büyükYZşirketlerine çalışmalarını duyurmak için klon web sitelerini halka açık bir şekilde internette kullanıma açıyor.
Silikon Vadisinin karanlık yüzü: Yapay zeka yargı önünde Neden büyük sitelerin kopyaları üretiliyor
HUKUKTA MUĞLAK BİR ALAN…
Garg, start-up’ı tarafından oluşturulan replika sitelerden şirket adlarını ve logolarını kaldırdıktan sonra, telif hakkı sahiplerinden gelecek yasal adımlardan endişe duymadığını söyledi.Qian da aynı vurguyu yaptı ancak YZ araştırmalarının henüz tam olarak netleşmemiş yeni bir yasal alana girdiğini de kabul etti.Örneğin The New York Times, yapay zekâ sistemlerinin,haberiçeriklerine ilişkin telif haklarını ihlal ettiği iddiasıyla OpenAI ve Microsoft’a dava açmıştı.
UC San Francisco Hukuk Fakültesi’nde görev yapan ve“Yapay Zekâ ve Fikri Mülkiyet”kitabının yazarı Prof. Robin Feldman, bu gölge siteleri kullanarak yapay zekâ teknolojilerini eğitmenin mevcut yasalara göre şirketlerin telif haklarını ihlal ettiğini dile getirdi.

Aynı zamanda Prof. Feldman mahkemelerin nihayetinde araştırmaların önünü açacak şekilde meseleyi esnetebileceğini de vurguluyor:

“Bu alan, hukuk sisteminin yetişebileceğinden çok daha hızlı genişliyor. Bu süreçte alınan bazı kararlar, bazı şirketleri olumsuz etkileyebilir.”

OpenAI ve Anthropic gibi şirketler, Instacart’ta alışveriş yapabilen veya Google Docs gibi çevrimiçi araçları kullanarak not alabilen deneysel teknolojiler yayınladı. Ancak bu teknolojiler sıklıkla hatalar yapıyor. Bazen bu durum, istenen görevi tamamlamalarını da engelliyor. En yeni yapay zekâ teknolojilerinin performansını test eden bir şirket olan Vals AI’ın CEO’su Rayan Krishnan,“Şirketlerin botların yapmasını istedikleriyle botların bugün yapabildikleri arasında büyük bir uçurum var. Günümüzde bu sistemler, kullanışlı olmak için çok yavaş”dedi.

Silikon Vadisinin karanlık yüzü: Yapay zeka yargı önünde Neden büyük sitelerin kopyaları üretiliyor
Uzmanlar günün sonunda bu çalışmanın ne kadar hızlı ilerleyeceği, tüketicilerin ve işletmelerin bu tür bir otomasyona ihtiyaç duyup duymayacağı ve hatta, popüler web sitelerinin bu tarz çalışmalara izin verip vermeyeceği konularında fikir ayrılığı yaşıyor.Geçen ay Amazon, platformda alışverişi otomatikleştirmeyi amaçlayan yapay zek çalışmaları nedeniyle Perplexity adlı bir girişime dava açtı.
Velhasıl amaç,beyaz yakalıların hemen hemen her işini otomatikleştirecek sistemlerkurmak. Farlow,“İnsanların kullandığı tüm yazılımları ve web sitelerini klonlayabilirseniz, yapay zekâyı işleri yapması için eğitebilir ve bunları bir insandan bile daha iyi yapmaya başlayabilirsiniz”diyor. Farlow’un iddiasının gerçeğe dönüşüp dönüşmeyeceğini ise zaman gösterecek.
KAYNAK: MİLLİYET/Metin Aktaşoğlu

Kaynak

REKLAM ALANI
Bir Yorum Yazın

Ziyaretçi Yorumları - 0 Yorum

Henüz yorum yapılmamış.