Murray: İsrail, İran’a ABD ile müzakereleri sabote etmek için saldırdı

Eski İngiliz Büyükelçi Murray’den İsrail’e Sert Eleştiri: “Saldırı Uluslararası Hukukun Açık İhlali ve İhanet Eylemi”

İngiltere’nin Özbekistan eski büyükelçisi ve insan hakları savunucusu Craig Murray, İsrail’in İran’a yönelik son saldırılarını sert bir dille eleştirdi. Murray, bu saldırıların diplomatik çabaları bilinçli olarak sabote eden bir eylem ve uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğunu belirtti.

Murray, yaptığı açıklamada, “Barış görüşmeleri devam ederken saldırı düzenlemek kesinlikle uç bir ihanet eylemidir. Bu yasadışıdır. Hatırladığım kadarıyla, Cenevre Sözleşmesi’nin Altıncı Protokolü bu tür eylemleri yasaklamaktadır. Nükleer tesislere yönelik saldırılar, zaten başlı başına uluslararası hukukun ihlalidir ve hedefin ne olduğu yönündeki gerekçelendirmeler bu saldırıları daha az değil, aksine daha da yasadışı kılar” ifadelerini kullandı. Bu sözler, İsrail’in eylemlerinin uluslararası hukuk nezdindeki meşruiyetini sorgulayan önemli bir çıkış olarak değerlendirildi.

Netanyahu’nun Siyasi Motive Eylemleri ve Bölgesel Çatışmalar

Eski Büyükelçi Murray, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun askeri tırmanışı siyasi amaçlarla kasıtlı olarak kullandığını iddia etti. Murray, “Netanyahu savaşı siyasi hayatta kalmak ve kendisini demir parmaklıklar ardına koyabilecek davaları ertelemek için kullanıyor” diyerek, saldırıların ardında kişisel siyasi hesaplaşmaların olabileceğine işaret etti.

Murray ayrıca, İran’a yönelik saldırıların, Gazze’deki soykırımın ve İsrail’in Lübnan, Suriye ve Irak topraklarına düzenli olarak gerçekleştirdiği saldırıların gölgesinde yaşandığını hatırlattı. Bu durum, bölgedeki karmaşık ve çok boyutlu çatışma ortamını bir kez daha gözler önüne serdi.

İran Nükleer Müzakereleri ve Artan Gerilim

Edinilen bilgilere göre, İran ve ABD arasında Umman aracılığıyla İran’ın nükleer dosyası hakkında beş tur dolaylı görüşme gerçekleştirilmiş, bu görüşmelerin sonuncusu 23 Mayıs’ta Roma’da yapılmıştı. Bu görüşmenin ardından İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Umman’ın önerdiği mekanizmaların görüşmelerde ilerleme sağlanmasının önündeki engelleri kaldırmaya yardımcı olabileceğini belirtmiş, böyle bir ilerlemenin bir veya iki tur içinde mümkün olabileceğini ifade etmişti. Ancak, asıl engel İran’ın uranyum zenginleştirme yeteneği konusuydu.

Neler Olmuştu?

İsrail, 13 Haziran gecesi, İran’ın “geri dönüşü olmayan bir eşiğe yaklaştığını” öne sürdüğü gizli bir askeri nükleer program yürüttüğü iddiasıyla askeri bir operasyon başlatmıştı. Hava bombardımanları ve sabotaj gruplarının saldırıları sonucunda, İran’daki nükleer tesisler, üst düzey generaller, önde gelen nükleer fizikçiler, hava üsleri, hava savunma sistemleri ve karadan karaya füzeler hedef alınmıştı.

İran, nükleer programında askeri bir bileşen bulunduğu iddialarını reddederek, saldırılara füze salvoları ve insansız hava araçlarıyla karşılık vermiş, Tahran’ın hedefinde, İsrail’in askeri ve askeri-sanayi tesisleri yer almıştı. Her iki tarafın saldırılarında da sivil yerleşimlerin hedef alınması ve sivil kayıpların sayısının artması ise endişe yaratıyor.

İsrail, İran’ın düzenlediği saldırılarda 20’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini, 600’den fazla kişinin ise yaralandığını bildirmişti. İran Sağlık Bakanlığı verilerine göre ise, ülkede 220’den fazla kişi yaşamını yitirdiği, en az bin 800 kişi yaralandığı belirtilmişti. İran’ın Rusya Büyükelçisi Kazem Celali ise yaklaşık 300 sivilin hayatını kaybettiğini açıklamıştı.

İsrail ve İran, her gün karşılıklı olarak birçok kez saldırı düzenlemeye devam ediyor. İsrail yetkilileri, İran’ın nükleer programı tamamen ortadan kaldırılana kadar operasyonları sürdüreceklerini belirtirken; Tahran ise, İsrail bombardımanları durdurulana kadar İsrail’i vurmakla tehdit ediyor. Bölgedeki gerilim, uluslararası toplumun endişelerini artırarak diplomatik çözüm arayışlarını hızlandırma gerekliliğini ortaya koyuyor.